ชื่อเรื่อง         การพัฒนาหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและ

                 เทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง

                 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

ผู้วิจัย           นางบุษบา  แก้วตา

ตำแหน่ง        ครูวิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ

สถานศึกษา    โรงเรียนนาข่าวิทยาคม  อำเภอวาปีปทุม  จังหวัดมหาสารคาม

สังกัด           องค์การบริหารส่วนจังหวัดมหาสารคาม  กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น 

                 กระทรวงมหาดไทย

ปีที่วิจัย         2561

บทคัดย่อ

             การพัฒนาหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ครั้งนี้                  มีความมุ่งหมายเพื่อ  1) ศึกษาความต้องการจำเป็นพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 2) เพื่อพัฒนาโครงร่างและการประเมินโครงร่างหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 3) เพื่อศึกษาผลการทดลองใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง                ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และ4) เพื่อประเมินหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เป็นการวิจัยในลักษณะการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) เพื่อมุ่งหวังพัฒนาหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ผู้ปกครองนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จำนวน 40 คน ครูผู้สอนกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี จำนวน 5 คน นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนนาข่าวิทยาคม  อำเภอวาปีปทุม  จังหวัดมหาสารคามจำนวน 40 คน ซึ่งได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 10 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์ความต้องการ แบบสำรวจความต้องการหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน 8 แผน แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และแบบประเมินความพึงพอใจ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่า t-test แบบ Dependent Samples ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลการวิจัย พบว่า

                 1. การศึกษาความต้องการจำเป็นพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 พบว่า ผู้ปกครองนักเรียน ครูผู้สอน ผู้บริหารโรงเรียนและคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานมีความคิดเห็นตรงกันที่ต้องการพัฒนาหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด

                 2. การพัฒนาโครงร่างและการประเมินโครงร่างหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม              กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 พบว่า โครงร่างหลักสูตรมีความเหมาะสมสอดคล้องกับสภาพความต้องการของท้องถิ่นส่วนประกอบต่างๆ ของหลักสูตรมีความกลมกลืนนำสู่การปฏิบัติได้อย่างเป็นรูปธรรมเนื้อหาสาระการวัดและประเมินผลการเรียนรู้คลอบคลุมทั้งด้านความรู้ ด้านทักษะกระบวนการ และด้านคุณธรรมจริยธรรม โดยรวมแล้ว อยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนการประเมินความเหมาะสมแผนการจัดการเรียนรู้ พบว่า แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้มีความเหมาะสมชัดเจน ตรงประเด็น องค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้ทุกส่วนมีความกลมกลืนสอดคล้องกันอย่างเหมาะสม โดยรวม อยู่ในระดับมากที่สุด

                 3. การทดลองใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 พบว่า

                     3.1 แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง              ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีประสิทธิภาพ (E1 / E2) เท่ากับ 81.69 / 82.64 ซึ่งเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้

                     3.2 แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาเพิ่มเติม เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีค่าดัชนีประสิทธิผล เท่ากับ 0.74

                 4. การประเมินหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 พบว่า

                     4.1 การประเมินความเหมาะสมของปัจจัยนำเข้า (Input) หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมที่พัฒนาขึ้น  เป็นหลักสูตรที่มีความสอดคล้องกับสภาพปัญหา บริบทและความต้องที่แท้จริงของท้องถิ่น มีความสอดคล้องเหมาะสมกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน และหลักสูตรสถานศึกษา ครูผู้สอน สามารถนำไปเป็นแนวทางพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ และส่งเสริมให้นักเรียนมีความรู้และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สามารถทำให้ผู้เรียนบรรลุเป้าหมายในการเรียนรู้ ตามหลักสูตรได้เป็นอย่างดี

                     4.2 การประเมินความเหมาะสมของกระบวนการ (Process) พบว่า กระบวนการพัฒนาหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม และกระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้มีความเหมาะสม ครูผู้สอนสามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้ได้ตรงตามหลักการ จุดมุ่งหมาย มีเนื้อหาสาระที่เหมาะสมสอดคล้องกับวัย ความถนัด ความต้องการ และความสนใจของผู้เรียน เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้มีความสอดคล้องกับเนื้อหาแหล่งเรียนรู้ มีความหลากหลาย การจัดกิจกรรมการเรียนรู้เน้นการปฏิบัติจริงและเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญดำเนินไปตามแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่วางไว้ ส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม จิตพิสัย ทักษะพิสัยให้กับผู้เรียน ส่งผลให้ผู้เรียนมีองค์ความรู้ที่หลากหลาย และมีการพัฒนาการเรียนรู้เต็มตามศักยภาพของแต่ละบุคคล

                     4.3 การประเมินผลผลิต (Product) พบว่า

                         1) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่เรียนด้วยหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .01

                         2) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่เรียนด้วยหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง มีทักษะกระบวนการโดยรวม อยู่ในระดับมากที่สุด

                         3) นักเรียนมีความพึงพอใจต่อหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยรวม มีค่าอยู่ในระดับมากที่สุด โดยสรุป การพัฒนาหลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง การประดิษฐ์ผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าพื้นเมือง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่พัฒนาขึ้นมีความสอดคล้องกับความต้องการและสภาพที่แท้จริงของท้องถิ่นนำไปสู่กระบวนการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญภายใต้ความร่วมมือของผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย โดยกระบวนการพัฒนาเริ่มจากการตรวจสอบความต้องการจำเป็นพื้นฐานของบริบท และความต้องการของขุมชนนำสู่กระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลาย ที่มีความหมายต่อผู้เรียน เพื่อให้ผู้เรียนบรรลุเป้าหมายและประสบผลสำเร็จในการเรียนรู้ผู้เรียนสามารถพัฒนาตนเองได้อย่างเต็มตามศักยภาพภายใต้ความแตกต่างของแต่ละบุคคล เป็นคนดี              มีปัญญา มีคุณธรรมจริยธรรมสามารถดำรงตนอยู่ร่วมในสังคมได้อย่างมีความสุข